Op vakantie probeerde ik de app BeReal uit vanaf mijn Italiaanse dakterras. Stralende zon. Marmeren tegels. Oranje, rode én roze bloemen. M’n gebruinde voeten rustend op een azuurblauwe tuinstoel. La dolce vita. Méér dan genoeg materiaal ook om jaloersmakende foto’s te delen op m’n sociale media.

Het was lastig om de afgelopen tijd niet iets online te lezen over de social media app BeReal. Op RTL-nieuws, Het Parool, en NU.nl kon je lezen over de app en zelfs de NOS publiceerde een uitgebreide analyse. De app presenteert zichzelf als een soort anti-Instagram: wél de foto’s, niet de filters. Dat werkt als volgt. Iedere dag krijg je als BeReal-gebruiker een notificatie dat het tijd is ‘to be real’. Die notificatie komt elke dag op een ander tijdstip, maar is voor elke gebruiker gelijk. Zodra de melding komt en je de app opent, heb je twee minuten om te delen wat je op dat moment aan het doen bent. Zonder filter dus, maar ook zonder grappige gifjes, ‘golden hour’ of zelfs maar tijd om even na te denken.

Vanaf m’n Italiaanse dakterras maakt me dat allemaal weinig uit en ik besluit de app te downloaden. Anoniem blijven is hier niet de bedoeling. Zonder verificatie van m’n telefoonnummer kom ik er niet in. Ik mag wel een profielfoto instellen, maar die moet ik ter plekke maken – geen zorgvuldig gecureerde foto uit m’n gallerij(tje) van goed gelukte selfies. Maar hey, de zon schijnt en ik kan me een beetje verschuilen achter m’n zonnebril, vooruit dan maar.

Nu m’n eigen profiel klaar is mag ik m’n ‘vrienden’ gaan zoeken. Alle contacten uit m’n telefoon worden gecheckt op aanwezigheid op de app. Een studievriendin die ik al acht jaar niet heb gesproken. Iemand van m’n vorige baan. De oppas van m’n kinderen. De score is wat matig, maar wat maakt het uit: ik doe het ervoor. Ik volg ze alle drie maar kan niks van ze bekijken. Niet eindeloos terug scrollen in iemand anders leven zoals op Instagram: verfrissend, maar voor nu ook wat saai.

Gelukkig is het een uur later al zover. M’n telefoon trilt dat het tijd is ‘to be real!!!’. Ik zit nog steeds in m’n azuurblauwe tuinstoel, met m’n voeten omhoog een boek te lezen terwijl de kinderen aan de andere kant van het dakterras aan het spelen zijn. Ik open de app en richt hem recht voor me uit om dit heerlijke moment te delen. 

Zes lege flessen wijn. Ze staan op de achtergrond van de foto, maar je ziet ze duidelijk. Is zes niet een beetje overdreven? Lijk ik een alcoholist? Zal ik ze toch nog maar even wegzetten? Kan ik dit zo nog toelichten eigenlijk? Terwijl ik wat nadenk over de achtergrond van m’n foto tikken de seconden die ik van BeReal krijg om hem te maken weg. Oef, wat zijn m’n witte slippers eigenlijk vies! Zal ik ze toch maar uitschoppen? Nog vier seconden. Ik maak de foto. Dan wisselt de app opeens naar de selfiecamera en voor ik het weet wordt mijn fronsende gezicht vastgelegd om het allemaal nog een beetje meer real te maken.

Wil ik dit wel delen? Door de lens van BeReal is dit zorgeloze vakantiemoment ineens toch gekaderd in een wat smoezelig lijstje. Mooi weer spelen, the picture perfect delen ben ik zó gewend, dat dit echt een beetje ongemakkelijk voelt. Ik doe het toch. Meteen daarna mag ik ook de foto zien die mijn oud-studienoot een minuut geleden maakte. Ze zit met haar kind-met-snottebel in de zandbak. Niet meer, niet minder. Identiteit is een constructie, zéker online. En dat is maar goed ook.

Meer weten over online identiteit? De les ‘Identiteit: jezelf ontdekken in het digitale tijdperk’ maakt deel uit van Opleiding Coach Digitaal Burgerschap. Lees er hier meer over. Op BeReal heet ik evabosgraaf, ik zie je daar!